İsrail hükümetinin, bu gece tartışmalı yargı düzenlemesine ilişkin kritik yasa tasarısını Meclisteki birinci oylamadan geçirmesinin ardından ülke çapında kitlesel protestolar düzenleniyor.
İsrail Meclisi, gece saatlerinde Genel Kurul’da düzenlenen oturumda, Yüksek Mahkemenin hükümet üzerindeki denetimini kısıtlayacak kritik maddeyi ilk oylamada kabul etti.
Bunun üzerine, hükümetin tartışmalı yargı düzenlemesine karşı gerçekleştirilen kitlesel protestolar yeniden patlak verdi.
Binlerce kişi, ellerinde İsrail bayraklarıyla Tel Aviv, Batı Kudüs, Hayfa, Petah Tikva, Ramat Gan, Birussebi gibi kentlerde protestolar düzenledi.
Protestocular, çok sayıda kentte yolları ve ana arterleri trafiğe kapattı.
Polis eylemcileri yerlerde sürükledi, 24 kişiyi gözaltına aldı
İsrail polisi, Tel Aviv ile Kudüs arasındaki ana otoyolu trafiğe kapatan göstericilere tazyikli su ile müdahale etti, eylemcileri yerlerde sürükleyerek otoyoldan uzaklaştırdı.
Polisin müdahalesinin ardından otoyol yeniden trafiğe açıldı.
Tel Aviv’de de çok sayıda gösterici, kentin ana arteri Ayolon otoyoluna indi.
İsrail polisi, yargı düzenlemesi karşıtı protestolarda, kamu düzenini bozdukları gerekçesiyle 24 kişiyi gözaltına aldı.
Göstericiler, işçi sendikasından “genel grev ilan etmesini” istiyor
İsrail’in en büyük işçi sendikası Histadrut’un Tel Aviv’deki genel merkezinin önünde toplanan yüzlerce gösterici ise sendikaya “genel grev ilan etmesi” için çağrı yaptı.
Protestocu gruplardan yapılan yazılı açıklamada, “Bizler, hükümetin darbesine karşı çıkan İsrail vatandaşları, ülkedeki en büyük işçi örgütü Histadrut’u hükümet diktatörce yasalar çıkarırken buna seyirci kalmamaya çağırıyoruz. Demokrasiye verilen bu zarar, hızlı bir şekilde İsrail’deki işçilerin haklarına da zarar verecektir.” ifadelerine yer verildi.
Meclis Genel Kurulunda gece saatlerinde yapılan oturumda, Yüksek Mahkemenin hükümetin aldığı kararları “kamu çıkarına hizmet etmediği, çıkar çatışması doğurduğu” gibi gerekçelerle “mantık dışı olduğunu” belirterek bozma yetkisini ortadan kaldırmayı öngören yasa tasarısı birinci oylamada kabul edilmişti. Söz konusu yasa tasarısının yürürlüğe girebilmesi için yeniden Meclisteki ilgili komisyonda görüşülmesi, Genel Kurul’da ikinci ve üçüncü kez yapılacak oylamalarda da kabul edilmesi gerekiyor.
“Akla yatkınlık maddesi”
Netanyahu hükümetinin, yoğun tartışma ve kitlesel protestolara yol açan yargı düzenlemesine ilişkin İsrail Yüksek Mahkemesi’nin hükümet üzerindeki denetimini kısıtlayacak kritik madde, İsrail Meclisi Genel Kurul’unda bu gece düzenlenen oturumdaki ilk oylamada kabul edilmişti.
“Akla yatkınlık maddesi” şeklinde İsrail kamuoyunda tartışılan yasa tasarısındaki maddenin yürürlüğe girmesi için Mecliste üç oylamadan geçmesi gerekiyor.
İsrail Yüksek Mahkemesi, geçen yıl vergi suçlarından hüküm giyen, savcılıkla yaptığı anlaşma sonucu şartlı tahliyeyle serbest bırakılan ve yeni hükümette Başbakan Yardımcısı, İçişleri ile Sağlık Bakanlığına getirilen Ultra Ortodoks Şas Partisi lideri Arya Deri’nin “kabinede yer alamayacağına” hükmetmişti.
Yüksek Mahkemedeki 11 yargıçtan 10’u ocak ayında “akla yatkınlık” maddesini gerekçe göstererek Deri’nin bakan olamayacağı yönünde oy kullanmış, bunun üzerine Başbakan Netanyahu, Deri’yi görevden almıştı.
Netanyahu hükümetinin bu maddeyi geçirmesinin ardından Deri’ye kabinede yeniden görev verebileceği belirtiliyor.
Ertelenen yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin’in 5 Ocak’ta duyurduğu “yargı reformu”, Yüksek Mahkemenin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.
Netanyahu, ülke genelinde kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart’ta ertelediğini açıklamıştı.
Ancak Netanyahu, 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
